Een aantal jaar geleden adviseerde ik met een collega* bij een vraag over verbetering van de samenwerking tussen een wijkteam en de tweedelijnszorg. Bij de afronding gaven we hen een reflectie op een aantal thema’s waar we aan hadden gewerkt in de vorm van een aantal cartoons. Dit was er 1 van.
Zij waren er zo op gericht het juiste te doen en zich aan voorwaarden en afspraken te houden dat er soms ongewild en onbedoeld geen hulp aan inwoners geboden werd waar dat wel nodig was. Waar 100% scoren niet kon, of niet duidelijk was wat de (aller)beste interventie zou kunnen zijn, werd het soms 0%. Die handelingsverlegenheid doorbreken, ‘doen wat nu werkt’, was een belangrijk thema.
Doen wat werkt
Doen wat werkt is precies waar één van de organisaties waar ik nu bij betrokken ben heel erg goed in is. Voor elk knelpunt en elke casus die vastloopt is er meteen een oplossing bedacht. Dat wordt het liefst zo snel mogelijk uitgevoerd zodat het volgende probleem kan worden opgelost. En daarmee worden heel veel acute situaties snel getackeld. Maar ook hier krijgen ongewild en onbedoeld inwoners soms niet de juiste hulp. Omdat wat nu werkt in 1 casus, soms tegenwerkt voor 10 anderen. En het overzicht verdwijnt met al die verschillende oplossingen. Intussen loopt het team op zijn tenen te rennen en te vliegen om alles maar voor elkaar te krijgen. Waarbij ze vast blijven zitten in het volgende (sterk vereenvoudigde) patroon:
Hoe komen we uit de crisismodus?
Een belangrijke vraag voor dit team is: hoe komen we uit de crisismodus? Waarmee we in het verleden heel veel op hebben kunnen lossen, maar die nu niet meer werkt. Belangrijke vragen om met dit team te onderzoeken zijn: wat hebben jullie nodig om stil te staan? Om tijd te nemen om te reflecteren, tijd te nemen om te kiezen welke richting je op gaat. Om die keuze goed te doordenken en zorgvuldig uit te voeren. En om te verdragen dat er nu dus nog even onopgeloste vraagstukken zijn.
Het vraagt van beide teams in basis iets vergelijkbaars: om voor nu te accepteren dat 60% succes, op de lange termijn soms meer oplevert dan focussen op 100% die niet haalbaar is. Maar waar dat voor de een betekent om te gaan doen wat werkt, betekent het voor het andere team dat ze daar vooral (voor nu) mee moeten stoppen
Advies
En natuurlijk is ook dat niet zo zwart-wit. Het draait uiteindelijk om wat is functioneel voor wat je wil bereiken. En wat heb je te doen om disfunctionele patronen te doorbreken. En dat is voor elk team, elke context en elke vraag verschillend. Er is geen generieke oplossing. Misschien heb je zelf ook wel eens ervaren dat je een oplossing die goed werkte hebt geprobeerd op een andere plek of situatie. En dat die niet werkte. Het vraagt altijd om samen zoeken wat nodig is. En daarom zou ik vandaag, in dit team, nooit adviseren om te doen wat werkt.
Karin Castelijn is veranderkundig- interventiekundig adviseur. Ze is partner bij Nul Vierentwintig.
* met dank aan Roeland Grip van http://www.keytogrip.nl/ voor het samen zoeken, harde werken en vooral ook heel veel plezier.