Herken je dat?: je was van de zomer nog zo van plan om dat vakantiegevoel vast te houden. Je ging het nu echt anders doen! Meer ontspannen, meer tijd voor jezelf, meer boeken lezen… En inmiddels kijk je vermoeid en gestrest reikhalzend uit naar de herfstvakantie. Eindelijk weer even tijd voor mezelf…..
Ik ga het anders doen.
Het is mij in ieder geval dit jaar ook weer overkomen. Ik dacht op vakantie: ik ga het voortaan thuis anders doen! En binnen een week, maximaal twee, voelt het alsof ik nooit ben weg geweest en gaat alles zoals voorheen. Veel veranderingstrajecten in organisaties gaan net zo.
Jessica de Bloom die wetenschappelijk onderzoek doet naar ‘vakantie vieren’ zegt daarover: “ik geloof dat het ‘fade out effect’ een natuurlijk fenomeen is, waarbij mensen zich in een bepaalde omgeving op een bepaalde manier voelen. Na thuiskomst belanden vakantiegangers al gauw weer in de reguliere werkomgeving en voelen ze zich dus ook weer zoals ze zich normaal gesproken op die plek voelen”.
Ik zou daaraantoe willen voegen; en ze gedragen zich, zoals ze dat altijd al deden. Omdat er in de omgeving niet wezenlijk iets veranderd is word je zo weer “terug gezogen” in je gebruikelijke manier van de dingen doen.
Organisatieverandering werkt net zo.
Iedereen die een paar jaar werkt heeft het waarschijnlijk al wel een keer meegemaakt. Of het nu cultuurverandering heet, of ‘het nieuwe werken’, of ‘de organisatie van nu’, vaak worden er op een meer of minder inspirerende plek sessies georganiseerd die ertoe moeten leiden dat we wat anders gaan doen. En je komt er vaak ook nog geïnspireerd vandaan, vol nieuwe inzichten en goede voornemens. En binnen twee weken doet iedereen wat hij/zij altijd al deed. Want ook als je terugkomt op je werkplek is daar in je afwezigheid niets veranderd. Het ziet er nog net zo uit, het voelt en ruikt nog net zo, dezelfde mailtjes liggen op je te wachten, je collega/baas/klant stelt dezelfde vragen. En zo word je steeds weer verleid om te doen wat je altijd al deed.
Hoe dan wel?
In diezelfde artikelen waar ik het net over had staan vaak allerlei tips over hoe je dat vakantiegevoel dan toch zo lang mogelijk vast kan houden. Hoe je jezelf kan helpen om wat je anders wilt doen ook anders te gaan doen. Want op zichzelf is er niks mis met een sessie op een inspirerende plek.
1. Maak het concreet, realistisch en NU!: Als je je gedrag wilt veranderen dan moet je heel helder maken wat dat andere gedrag dan is. Concreet, in de situatie die van toepassing is en zo realistisch mogelijk. Ik was laatst met collega’s in gesprek over dat we elkaar te weinig aanspreken op het niet nakomen van afspraken die we met elkaar gemaakt hebben. Waardoor bijvoorbeeld onze nieuwe website nog niet in de lucht is. We zijn het ter plekke meteen in de praktijk gaan brengen en hebben zo met elkaar verkend: hoe is het nu om dit te bespreken? Wat vinden we daar lastig in? Wat werkt er wel? En hoe ziet het er dan uit als we weer in de stroom van alle dag zitten?
2. Verander je omgeving en je verleiders. Als ik op vakantie ga dan ga ik een paar dagen daarvoor naar een boekwinkel en koop dan een stapel boeken die op de bestemming op een stapeltje op tafel liggen. Nieuw en verleidelijk en ik heb me al op hen (de boeken) verheugd en ze vragen om gelezen te worden! Als ik thuis ook zo’n stapeltje neerleg is de kans dat ik ga lezen veel groter dan dat ik de tv aanzet, wat nu het eerste is dat ik zie als ik de woonkamer in loop. Dus als je bijvoorbeeld meer klantgericht wil gaan werken, zorg dan ook dat je ze ziet, hoort, ruikt zelfs. Verplaats je werkplek naar een plek waar ook je klanten zijn, hang foto’s en verhalen aan de muur of maak er je screensaver van.
3. Haal buiten naar binnen voor inspiratie en reflectie. Een nieuwe stapel vakantie boeken, of er over praten helpt om het gevoel weer op te roepen. Je brengt als het ware die andere omgeving even binnen en dat helpt je om je weer anders te voelen. Eigenlijk kijk je dan naar een plek of een moment waar ‘het’ je al wel lukt. Je brengt die context als het ware binnen in het ‘hier en nu.’ Zo kan je ook op bezoek bij een team of organisatie die heel anders werken dan jullie. Ik was deze week nog in gesprek met medewerkers van een zorgorganisatie die zakelijker wil gaan werken. Ik was bij een gesprek dat zij hadden met iemand die voortdurend “zakelijke taal” gebruikt. Hoewel ze aangaven er best moeite mee te hebben omdat die taal zo anders was dan de taal in de zorg, constateerden ze zelf ook dat ze een heel ander gesprek hadden en werden uitgedaagd om ook naar die kant van hun werk te kijken. “Natuurlijk kunnen we alleen zorg blijven leveren als we ervoor zorgen dat we onze uren ook betaald krijgen”. We noemen deze en de vorige tip ook wel contextvariatie.
Wat doe jij op vakantie wat je thuis eigenlijk ook wel meer zou willen doen? En heb je ideeen over, of ervaring met, hoe je dat zou kunnen doen? En wat gebeurt er als je diezelfde principes toepast op een verandering die jullie in je organisatie nastreven? Ik ben erg benieuwd naar jullie gedachten en verhalen. Zou je die met me willen delen? Of wil je meer weten over hoe je succesvol tot verandering kan komen in je organisatie? Stuur dan een berichtje naar karin@nulvierentwintig.eu of bel naar 06-26425561.
Een fijne vakantie toegewenst voor als je binnenkort gaat.