Over: Hoe lezen aanzet tot verandering in organisaties?

Weet je… het hele web staat vol met kennis. Elke dag verschijnt er wel weer een nieuw boek over wat je wel en niet moet doen als manager, medewerker, of als mens die werkt in een organisatie. Ik vind het ook interessant, zeker om me steeds te voeden met andere zienswijzen, inzichten en nieuwe vondsten. Heerlijk dus en blijkbaar ben ik niet de enige die dat vind. Want het loopt goed, die verkoop van managementboeken, laat staan al die congressen waar de managementgoeroes hun visie delen. Ik durf zelfs te wedden dat een op de drie managers wel een paar managementboeken op zijn/ haar nachtkastje heeft liggen.

Schrijf een boek! 

Mensen adviseren mij ook; “Ga een boek schrijven!” Maar, er is iets dat me tegenhoudt. En ja…. Ik denk dat ik het weet ……!

Lezen leidt tot nieuwe taal in organisaties. 

Mensen gaan achterover zitten, lezen een boek en krijgen nieuwe waardevolle inzichten. Ze vertellen de volgende dag op hun werk tijdens de lunch aan hun collega’s wat voor interessants ze gelezen hebben. Er ontstaan nieuwe woorden en nieuwe taal: nieuwe definities en zienswijzen die we vastzetten: ‘de bedoeling’; Agile, Lean etc. Andere taal zet aan tot anders denken en is een start van anders handelen, maar er is mijns inziens meer voor nodig.

Verandering: andere intenties en ‘gepland gedrag’. 

De onderzoekers Fishbein en Azjen formuleerden eind jaren 70 voor het eerst hun “theory of reasoned action’ hoe mensen tot ander gedrag komen, weliswaar individueel gedrag. Mensen moeten niet alleen andere zienswijzen en opvattingen hebben, maar moeten intenties hebben om te veranderen en het vervolgens ook daadwerkelijk omzetten in een plan om dat gedrag te gaan vertonen (planned behavior). Hiermee kan gedragsverandering ontstaan en het is dus nodig om meer te hebben dan een goed idee.

‘Wat weet ik veel en meer dan anderen’. 

Ik ben bang dat lezen soms ook leidt tot het gevoel bij mensen: Wat weet ik veel en wat weet ik meer dan anderen. En dit is waar we nu juist al genoeg van hebben in organisaties. We blijven elkaar vertellen hoe het zit in plaats van dat we in ‘het hier en nu’ uitzoeken met elkaar hoe het anders zou kunnen zijn of worden (“(collectieve) Nieuwsgierigheid en onwetendheid als motor voor beweging”).

‘Daar en dan is niet hier en nu’. 

Dus “daar en dan” een boek lezen leidt nog niet tot verandering en beweging “in het hier en nu.”

‘De nieuwe Leesclub’.

Ondanks de vreugde bij het lezen van een boek, voel ik dus zelf nog niet de geneigdheid om een boek te gaan schrijven.

Maar, wat zou het leuk en goed zijn als er in organisaties nu gezamenlijk gelezen wordt! Op vrijdagmiddag van 15.00-17.30 uur. Dat collega’s met elkaar uitzoeken hoe deze zinvolle inzichten optimaal te kunnen benutten. Wat betekent dat voor ieder zijn eigen gedrag en wat is er nodig om daarin te bewegen? Het wordt daarmee een actieve en collectieve bezigheid: een bezigheid van samen uitzoeken in ‘het hier en nu!’

Leesclubs voor organisaties die verder reiken dan het vertellen van verhalen, maar het formuleren van nieuwe acties, gedrag en experimentjes!

Dr. Marieke Wilke schrijft blogs over mensen in organisaties. Ze is veranderkundig-onderzoeker-adviseur in organisaties, www.nulvierentwintig.eu; www.mariekewerkt.nl